Mənzil-qərargahı İstanbulda yerləşən “Palmali” şirkətlər qrupunun sahibi, azərbaycanlı oliqarx Mübariz Mənsimovun biznesi müflisləşmə həddindədir.

Virtualaz.org Türkiyədəki mənbələrdən əldə etdiyi məlumatlara görə “Palmali” qrupunun praktiki olaraq bütün gəmiləri oliqarxın götürdüyü kreditlərə görə banklarda girovdur. Mənsimov vəziyyətdən çıxa bilmək üçün “Palmali”nin tankerlərindən bir qismini Rusiyanın “İtera” şirkətinə satmağı qərara alıb.

“İtera” 90-cı illərin əvvəllərində özəl şirkət kimi meydana çıxıb və MDB respublikalarına Rusiya qazının satışında inhisarçı idi. Bir neçə il əvvəl şirkətin səhmlərinin hamısı dövlət neft şirkəti “Rosneft”ə keçib. Lakin mötəbər mənbələr bildirir ki, Azərbaycanın baş nazirinin keçmiş müavini, iflasa uğramış “Milyarderlər ittifaqı” layihəsinin rəhbəri Abbas Abbasovun və “SOCAR Trading” şirkətinin keçmiş icraçı direktoru Valeri Qolovuşkinin “İtera” şirkətində maraqları mövcuddur. Mənbələrin bildirdiyinə görə, Mənsimov tankerlərinin bir neçəsinin bu şirkətə satılmasına dair danışıqları Abbasov və Qolovuşkin vasitəsilə aparır.

Xatırladaq ki, bir gün əvvəl Mənsimovun SOCAR-a da borclu olduğu açıqlanıb. Məlum olub ki, SOCAR “Palmali” şirkətlər qrupuna 2021-ci ilə qədər qaytarılmaq şərti ilə 120 milyon dollar borc verib. Bunun əvəzində “Palmali”nin səhmlərinin bir hissəsi girov qoyulub.

Dünyanın ən böyük tanker donanmalarından birinə malik olan Mənsimovun maliyyə vəziyyətinin şübhəli tərzdə pisləşdiyi barədə məlumatlar hələ ötən ildən yayılmağa başlamışdı. Milyarderin maliyyə vəziyyətinin o qədər də yaxşı olmadığı “Hafka” kimi tanınan müflis azərbaycanlı oliqarx Hafiz Məmmədovun mətbuata müsahibələrindən birində ilk dəfə üzə çıxırdı. “Hafka” bildirirdi ki, Mənsimov ona 4 milyon dollar borcludur və dəfələrlə xahiş etsə də borcunu qaytarmır.

Daha sonra Türkiyə mediasında Mənsimovun biznesinin çökməyə başladığı haqda xəbərlər peyda olmağa başladı. Belə xəbərlərdən birində deyilirdi ki, Mənsimov Rusiya prezidenti Vladimir Putinin qəzəbinə tuş gəlib. Səbəb isə onun Türkiyənin hakim ailəsi ilə ortaq biznesi və İŞİD-in Suriyada, İraqda ələ keçirdiyi neft yataqlarından hasil olunan nefti öz tankerləri ilə dünya bazarlarına çıxarmasıdır. Bildirilirdi ki, Putinin gözündən düşəndən sonra Mənsimovun biznesində geriləmə başlayıb və o, aktivlərini satışa çıxarmalı olub. Bu məlumatların yayılması Rusiya ilə Türkiyə arasında münasibətlərin korlanmasından sonraya təsadüf edirdi. Hansı ki, Putin dəfələrlə Mənsimovun şirkətinə eyhamla İŞİD neftinin Türkiyəyə daşınıb Ceyhan limanından tankerlərə doldurulduğuna dair bəyanatlarla çıxış etmişdi.

Virtualaz.org Mənsimovun neft daşıma biznesində Türkiyənin hakim ailəsinin üzvləri ilə ortaqlığı barədə türk mediasına istinadən dəfələrlə yazıb. Habelə dəfələrlə beynəlxalq mediada “Palmali” şirkətinin İŞİD neftini daşıdığı haqda xəbərlər yer alıb. Məsələn,Rusiyanın nüfuzlu “Novaya qazeta” nəşri yazıb ki, İŞİD-in Suriyada və İraqda ələ keçirdiyi yataqlardan çıxarılan neft Türkiyənin Ceyhan limanından azərbaycanlı oliqarx Mübariz Mənsimovun “Palmali Shipping & Agency JSC” şirkətinə məxsus tankerlərlə daşınır. Nəşrin məlumatına görə, dünyanın aparıcı xüsusi xidmət orqanları bu haqda xəbərdardır.

İspaniyanın “El Economista” qəzetinin İŞİD-in neft biznesinə dair məqaləsinə oxucu şərhlərindən birində də Mənsimovun tankerlərinin bu biznesdə iştirakından bəhs edilirdi. Bu ilin əvvəllərində qəzetin internet saytına yazan oxuculardan biri bildirirdi ki, “Palmali Shipping & Agency” şirkəti tərəfindən kirayələnmiş iki tanker Ceyhan limanından Kürdüstan nefti ilə doldurularaq yola salınıb. Daha iki tanker isə İŞİD-in icazəsi ilə hazırda yüklənməkdədir.

Mənsimovun biznesinin qara günlərinin başladığı və onun Putinin qəzəbinə tuş gəldiyi haqda iddiaların yayılmasından sonra daha bir bəd xəbər Rusiyadan gəldi. Bu ilin əvvəllərində Rusiyada “Palmali” ASC şirkətinin direktoruna qarşı xüsusilə iri məbləğdə vergidən yayınma ittihamı üzrə cinayət işi qaldırıldı.

Xəbər verdiyimiz kimi, Rostov vilayətinin hüquq-mühafizə orqanları tərəfindən qaldırılmış cinayət işinə əsasən “Palmali” gəmiçilik şirkətinin direktoru Aleksey Mixelyov 1 milyard 282 milon rubl məbləğində vergini gizlətməkdə ittiham olunur.

İttiham aktına əsasən, şübhəli Mixelyov Rostovun Leninsk rayonunun vergi müfəttişliyinə şirkətin 2010-2011-ci illərdəki fəaliyyətinə dair vergi bəyannaməsi təqdim edib. Bu bəyannamədə yalan məlumatlar əksini tapıb, şirkətin su nəqliyyatı ilə daşıdığı yüklərdən əldə edilən gəlirlərin məbləği azaldılıb. Nəticədə şirkət iki il ərzində 1 milyard 282 milyon rubl vergini az ödəyib. Bu, indiki kursla təxminən 150 milyon dollar deməkdir. Toplanan faktlar əsasında İsintaq İdarəsinin yerli şöbəsi tərəfindən Mixelyovun barəsində xüsusilə iri məbləğdə vergidən yayınma maddəsi ilə cinayət işi qaldırılıb.

“Palmali” ASC 2000-ci ildə təsis edilib və Mübariz Mənsimova məxsus ”Palmali Holding”in tərkibinə daxildir. Şirkətin mülkiyyətində və idarəçiliyində 50-dən çox tanker var. Onlar Rusiya və xarici ölkələrin bayraqları altında üzür.

Nəhayət, bir neçə ay əvvəl Mənsimov İstanbuldakı “The Edition” otelini satdı və oliqarx bildirmişdi ki, bunu heç də maliyyə vəziyyətinin pisləşməsi üzündən etmir. Sadəcə olaraq, turizm biznesi onluq deyil və diqqəti başqa sahələrə yönəltməyi qərara alıb. Lakin son məlumatlara əsasən, Mənsimovun borc içində batdığı tamamilə aydındır. Bir vaxtlar biznesi sürətlə və şübhəli şəkildə böyüyən oliqarxın çöküşü prosesi artıq başlayıb…