ALICILAR supermarKETLƏRDƏN İMTİNA edir

Supermarketdə satılan meyvə-tərəvəzSupermarketlərdə satılan meyvə və tərəvəz bazarlarla müqayisədə xeyli bahadır.

Supermarketdə satılan meyvə-tərəvəz

Paytaxtda fəaliyyət göstərən iri supermarketlərdə meyvə-tərəvəzin qiymətləri adi mağazalarda satılan eyni məhsulların qiymətlərindən 2-3 dəfə yüksəkdir. ANS PRESS-in məlumatına görə, elə bu səbəbdən də böyük marketlərin vitrinlərində düzülmüş  məhsullar  vətəndaşların diqqətini cəlb etmir.  Nəticədə həmin meyvə-tərəvəzlər  aylarla  vitrinlərdə qalır və öz keyfiyyətini itirməklə yanaşı  insan həyatı üçün də təhlükə yaradır.

Ancaq  əhalinin həmin məhsullardan imtina etməsinin əsas səbəbi qiymətlərinin baha olması ilə əlaqədardır. Paytaxt sakini Tünzalə Səmədzadə deyir ki, əksər ərzaq məhsullarını iri supermarketlərdən  alsa da, meyvə-tərəvəzi bazarlardan almağa üstünlük verir. Çünki kənd təsərrüfatı məhsulları iri supermarketlərdə  həddən artıq bahadır.

"Məsələn, adi meyvə-tərəvəz satışı məntəqəsindən 1.20-1.30 manata aldığımız portağal həmin supermarketlərin vitrində əhaliyə 3.79 manata təqdim edilir. Bu isə adi marketdən təxminən 3 dəfə çoxdur”.

Meyvə-tərəvəz bazarı
Meyvə-tərəvəz bazarı

Apardığımız araşdırma zamanı, həqiqətən də əksər iri supermarketlərdəki meyvə-tərəvəz qiymətləri ilə kənd təsərrüfatı məhsullarının satıldığı adi mağazalardakı və bazarlardakı  məhsulların qiymətləri  arasında ciddi fərqin şahidi olduq.

Məsələn, almanın 1 kiloqramı meyvə tərəvəz məshullarının satıldığı adi mağazada 0.8-1.0 manatdırsa, bu qiymət iri supermarketlərdə 3.2-3.7 manatdır. Digər meyvə-tərəvəz məhsullarının  qiymətləri isə aşağıdakı kimidir. Qiymət cədvəli manatla göstərilib. 

Qiymətlərin müqayisəli cədvəli (hesablama AZN ilə aparılıb)
Qiymətlərin müqayisəli cədvəli (hesablama AZN ilə aparılıb)

Marketlərdəki satıcılar da  qiymət artımının olduğunu təsdiq edir və bunun özünəməxsus səbəblərinin olduğunu bildirirlər. Satıcı Nadir Cavadov deyir ki, supermarketlərdə satılan meyvələrin əksər hissəsi  xaricdən idxal olunur, ona görə də daha bahadır.

“Biz meyvələri  xarici ölkələrdən gətiririk. Bu səbəbdən bizdə qiymətlər bahadır.  Ona görə də  bu sahədə alverimiz o qədər də aktiv deyil. Bizim əsas məqsədimiz müştərinin mağazadan əliboş qayıtmamasıdır. Ona görə də bəzi hallarda ay ərzində cəmi bir neçə kiloqram satdığımız meyvələri belə vitrinlərə yerləşdiririk”.

Satıcı “alıcısı olmayan meyvələrin aylarla vitrinlərdə qaldığı üçün təhlükəli ola biləcəyi” haqda sualımıza cavab olaraq bildirdi ki, düzdür, bəzi məhsullar uzun müddət vitrinlərdə qalır. Ancaq indiyə qədər hər hansı təhlükə törətməsi barədə bizə heç bir şikayət daxil olmayıb.

Mağazada vitrininin görüntüsü
Mağazada vitrininin görüntüsü

İqtisad Universitetinin professoru  Zahid Məmmədov deyir ki, bu əsasən icarə haqları ilə bağlıdır. Onun sözlərinə görə, iri supermarket və adi mağazalar arasında qiymət fərqinin aradan qaldırılması üçün ilk  növbədə “xalq bazarı” yaradılmalıdır:

“Meyvə-tərəvəz və digər məhsullar maşınlar vasitəsilə əhalinin yaşadığı evlərin həyətlərinə gətirilməlidir. Əhali öz evinin yaxınlığında ucuz qiymətə məhsullar almalıdır. Sahibkarlara bu sahədə şərait yaradılmalıdır”.

İqtisadçı deyir ki, dünyanın bütün ölkələrinə ən ucuz məhsullar marketlərdə satılsa da bizdə fərqlidir: "Bunun qarşısını almaq üçün alqı-satqıya dəstək münasibəti ilə bələdiyyələr tərəfindən obyektlər tikilməli və vətəndaşlara pulsuz icarəyə verilməlidir. Yalnız bu yolla bazarda ucuzlaşmaya nail olmaq olar. Vətəndaşlar götürdükləri obyektlərə görə həddən artıq icarə haqqı ödədikləri üçün məcburi şəkildə qiymətləri yüksəldirlər.

Zahid Məmmədov - iqtisadçı
Zahid Məmmədov - iqtisadçı

Amma xarici ölkələrdə böyük supermarketlər bir-birilə rəqabət zamanı öz alıcılarının sayını artırmaq və beləliklə daha çox məhsul satmaq məqsədilə  ucuz qiymət təklif edirlər. Amma Azərbaycanda iri supermarketlər meyvə və tərəvəz məhsullarının satışında alıcı qıtlığı ilə üzləşsələr də qiymətlərdə endirim etmək fikrində deyillər. 






Fikirlər