Vətən Müharibəsinin arxada qalan 25 gününün nəticələri Ermənistan üçün faicəlidir. Strateji hərbi möbqelərin, yaşayış məntəqlərinin Azərbaycan Ordusu tərəfindən işğaldan azad edilməsi, minlərlə hərbçinin məhv edilməsi daxildə böyük məyusluq, depressiya və siyasi böhran yaradıb.

Siyasi qüvvələr, keçmiş hərbçilər Nikol Paşinyana fəlakətin məsuliyyətini erməni cəmiyyəti ilə bölüşməyə imkan vermirlər. Nəticədə o quduzlaşaraq itkilərin miqyasını daha da böyüdür.

Müttəfiqlər geri çəkilib, erməni lobbisinin çırpıntılarından bir nəticə hasil olmur, ölkənin olan-qalan resursları tükənmək üzrədir. Orduda fərarilik baş alıb gedir, gənclər müxtəlif yollarla - son vaxtlar özlərini rüşvətlə COVİD xəstəsi yazdıraraq, səfərbərlikdən yayınırlar.

Dağlıq Qarabağdakı quldur ermənilər gah Rusiyaya, gah Fransaya yalvarıb Azərbaycanın dayandırmağa çağırır. Ön cəbhədəki komandirlər də bu qədər erməni dığasını qırğına verməyin ağılsızlıq olduğunu bildirib, Paşinyandan axmaq dirənişə son verməyi tələb edirlər.

Dağlıq Qarabağda məskunlaşdırlmış ermənilərin əksəriyyəti isə İrəvana qaçıb, çox az bir hissəsi Xankəndinin künc-bucağındakı zirzəmilərdə gizlənib. Bir sözlə "Böyük Ermənistan" kimi xəstə xülyalar Azərbaycan əsgərinin çəkmələri altında əzilib yox olur.

Azərbaycan Ordusu tam qələbəyə çox yaxındır. Hazırki döyüş xəritəsinin təhlil edən hərbi ekspertlər bildirirlər ki, erməni qalıqlarının qısa müddətdə təslim olmaqdan başqa çarəsi qalmayacaq.

Ermənistan indi dağın başından dərəyə yuvarlanaraq linc olmuş vəziyyətdədir. 27 il Azrbaycanın səbrinə, güzəşt təkliflərinə qulaq asmamağın dəhşətli acısını yaşayır. İtkilər təkcə məhv edilmiş minlərlə hərbçi, yüzlərlə döyüş texnikası, milyardlarla dollarlıq iqtisadi zərər deyil. Ermənistan iki yüz ildə ələ keçiridyi hər şeydən məhrum olur.

Cəmi bir neçə ay əvvəl Azərbaycanın Dağlıq Qarabağda təklif etdiyi yüksək muxtariyyat statusu indi yoxdur. Prezident İlham Əliyev xarici mətbuata müsahibəsində bildirib ki, bu məsələ artıq tarixdir, indi yeni reallıqlar var və ona uyğun strategiya həyata keçiriləcək.

Sülh danışıqları üçün qapılar açıqdır, amma indi bu qapların kandarı çox aşağıdan qoyulub, ermənilər oradan əyilərək keçib Azərbaycanın bütün şərtlərini qəbul etməlidirlər. Bunun alternativini təsəvvür etmək belə mümkün deyil.

Ölkə ictimaiyyətinin böyül əksəriyyəti artıq Dağlıq Qarabağda da ermənilərin yaşamasını da de-fakto mümkün hesab etmir. Yekdil fikir budur ki, ermənilər ümumiyyətlə Azərbaycanda yaşamaq haqlarını itiriblər.

Ermənistan Azərbaycana qarşı yüz ildən çox davam edən düşmənçilik siyasəti ilə bu haqqı birdfəlik onların əlindən alıb.

Ötən əsrin əvvələrindən sonuna qədər erməni qəsbkarlığının, fitnəkarlığının, Azərbaycan türklərinə qarşı xəyanətlərinin, qətliamların sayı -hesabı yoxdur. 

Faktlar sübut edir ki, ermənilər azərbaycanlılarla bir yerdə yaşamaq iqtidarında deyillər, bunu istəmirlər. Fürsət tapan kimi, özlərini güclü hiss edən kimi içlərində bəslədikləri faşist ideologiyasını qabardıb Azərbaycan türklərinə divan tutmağa çalışırlar. Bunu biz 19-cu əsrdə görmüşük, 20-ci əsrin əvvəlində də, ortasında da, sonunda da...

Ermənilərə öz torpaqlaında yer verdiyi vaxtdan ötən müddətdə Azərbaycan xalqı, dövləti nələr yaşamayıb? Dinc insanların soyqrımı, on minlərlə şəhid, yaralı, qaçqına-köçkünə çevrilmiş milyonlarla insan... Azərbaycan türklərinin bir hissəsi tarixn müxtəlif dövrlərində himayədarlaının gücünü də axasına alan mənfur düşmənin qurbanına çevrilib.

Uzağa getməyək, 1988-ci ildə bu yana ermənilərin Azərbaycan xalqına, dövlətinə vurduğu zərbə, törətdiyi qətliamlar, vandalizm aktlarına baxmaq kifayətdir ki, necə bir faşist toplumla qonşu olduğumuzu təsəvvür edək. Təkcə Xocalıda həyata keçirdiyi alcaq soyqrım aktı ermənilərin şərəfdən nə qədər yoxsul bir tayfa olduğunu ortaya qoyur.

İşğaldan azad edilən kəndlərin, şəhərlərin halı insanda dəhşətli hislər oyadır. Çəkilən kadrlardan görünür ki, bütöv kəndlər yox edilib, bir zamanlar bağlı-bağatlı kəndlər, məhəllələr indi xarabazarı xatırladır.

Düşmən minə yaxın yaşayış massivində daşı-daş üstə qoymayıb. Prezident İlham Əliyev bu barədə xarici mətbuata demişdi ki, biz Füzulidə bayraq asmağa salamat bina tapa bilmədik...

Azərbaycanın tarxini, mədəniyyətini, ümumiyyətlə, xalqın izlərini tarixi torpaqlardan silmək cəhdləri düşmənin alçaq, mənfur xislətini dünyaya nümayiş etdirir.

Tarix boyu bu mənfur xalqın əli silah tutan bütün nümayəndələri bizə güllə atıb, qətliamlarda iştirak edib. Uşaqları beşikdən Azərbaycan türklərinə qarşı nifrətlə böyüdülüb, hər fürsətdə kürəyimizə arxadan xəncər soxublar.

Bu gün də eyni düşücədədirlər. Ötən 30 il ərzində Azərbaycanın bütün güzəşt təkliflərini rədd etmələri də ermənilərin əsl niyyətini aydın şəkildə göstərir. Bu müddətdə Ermənistanda necə hakimiyyət dəyişib. Hansı Azərbaycan xalqına, dövlətinə qarşı insanı münasibət göstərib? Heç biri. Məgər bu hakimiyyətlər ermənilərin iradəsini ifadə etməyib?

Hansı eməni Azərbaycan türklərinə qarşı tərədilmiş soyqrımları, qətliamları pisləyib? Heç biri. Hətta bu qətliamlarla bağlı əsərlər yazıb, mahnılarr bəstələyib, Azərbaycan xalqına qarşı syqımda iştirak edənləri qəhəman elan ediblər!

Kimsə özünü aldatmasın, belə bir düşmənlə, sapıq toplumla birgəyaşayış əsla mümkün deyil.

Bəli, tarixdə müharibə edən xalqların sonradan barışması, düşmənçiliyə son qoyması faktları çoxdur. Amma biz tamamilə fərqli, analoqu olmayan bir bəla ilə üzləşmişik. Ötən 100- 150 ildə bir neçə nəslin türklərə, o cümlədən Azərbaycan türklərinə qarşı eyni nifrətin daşıyıcısı olması dəhşətli olsa da, faktdır.

Təkcə bu fakt dövlətin qarşısında erməniləri sərhədlərmizdən mümkün qədər uzaqda tutmağı bir nömrəli vəzifəyə çevirir.

Ona göə də, Dağlıq Qarabağda ümumiyyətlə erməninin qalmaması ən məqbul variantdır.  Bu, Azərbaycan dövlətinin gələcəyi, xalqımız növbəti bəlaladan qorumaq üçün vacibdir.

Biz tarixdən yaxşı dərs çıxarmalıyıq! Eyni zamanda onun bizə verdiyi fürsəti yaxşı dəyərləndirib yüzilik düşmənlə məsələni birdəflik həll etməliyik. Azərbaycanın milli təhlükəsiziliyin başlıca şərti bundan ibarətdir.

İndi günəmdə müzakirə olunan sülh variantlarında ermənilərə mədəni muxtariyyat verilməsində danışılır. Ancaq ermənilər sübut ediblər və bu gündə göstəilər ki, onlar heç bir ölkədə azsaylı xalqın nümayəndəsi kimi yaşaya bilmirlər. Xərçəng hüceyrəsi kimi həmin ölkənin, xalqın, dövlətin canına daraşıb onu yeyib bitirməyə çalışırlar. Onu vaxtında kəsib atmaq lazımdır. İndi həmin vaxtdır!...

Elçin Rüstəmli